چکيده: نگاهی بر تاريخچه احزاب سياسی در ايران که از سالهایمشروطه با تشکيل حزب اجتماعيون عاميون به رهبری حيدر عمو اوغلی اشکال سازمان يافتهای بخود گرفت، تا به امروز بيانگراين مهم است که تشکيل احزاب در کشور دارای موانعساختاری، تاريخی، فرهنگی و قانونی جدی است.
فراز و فرود ساخت يابی و ساخت شکنی احزاب، سازمانها و گروه هایسياسی درايران خواه در دوره مشروطه، خواه دوره پهلوی ها و خواه در عصر جمهوریاسلامی، همگی نشانگر ضرورت آسيب شناسی شکل گيری احزاب سياسی در ايران می باشد. دراين راستا مطالعات نسبتا متنوع و گاه جسته گريخته ای صورت گرفته است که چندان نيزوافی مقصود دليل يابی و مسئله شناسی عدم شکل گيری و نهادينه شدن تحزب يا پلوراليزمسياسی نبوده است. بدين معنا که هنوز پرسش های بسياری بدون پاسخ دقيق باقی است: چرابا همه قدمت ۱۰۰ ساله احزاب سياسی سوسياليست، آزاديخواه، ملی گرا، و حتی دينی، هنوزدر ساختار حزبی با مشکلات عديده سازمانی، و کنشی روبرو هستيم؟ مهمترين مسائل آسيبشناختی تحزب و سازمانگرايی سياسی درايران برای ايجاد و ساماندهی مشارکت سياسی درجامعه ايران امروز چيست؟
طرح مسئله
بيش از يکصد سال از تاسيس اولين حزب بمعنای امروزينآن درايران می گذرد و سلسله احزاب متعددی درطول اين سده اخير تشکيل، رشد و افولکرده است. دراين رهگذر برخی از احزاب به نقش های تاريخی خواسته يا ناخواسته ای نيزپرداخته اند که سير تحولات سياسی و اجتماعی ايران را نيز تحت تاثير خود قرار دادهاست. بااينحال، ساختار و شاکله دستگاه حزبی درايران هنوز مبتلابه مسائل و مصائبچندی است: از نظر درونی، تمرکزگرا، ناپايدار، آسيب پذير و رابطه مدار است وکمتر بهضوابط حزبی و انضباط سازمانی اقتدا کرده است. از نظر بيرونی نيز متصل به طبقهاجتماعی خاصی نبوده و با گرايش نخبه گرايانه يا توده گرا فقط توانسته است در برهههايی به نقش آفرينی بپردازد. همچنين ساختار غيردمکراتيک قدرت و نهاد سياست درايراندر طول عصر مشروطه، دوران پهلوی ها و جمهوری اسلامی زمينه شکوفايی و رشد و فراگيرسازی سازمان و سازوکار نهاد حزبی بعنوان ابزار دمکراتيزه کردن و مدنی شدن حقوقسياسی وشهروندی را تضعيف کرده است.
از اينرو مسئله محوری دراين مقاله تمرکز براين موضوع است که پس از گذشت يکصد سال و وقوع چندين شبه جنبش و انقلاب در ايران وطلوع و افول احزاب خرد و کلان بسيار هنوز حزب بمعنای مدرن، با سازوکارهای دمکراتيک،پايدار و موثر در جامعه ايران وجود ندارد.
سوال اصلی
- چرا احزاب سیاسی در ایران نمی
این فایل 44 صفحه میباشد
مبلغ قابل پرداخت 9,300 تومان
